17 VII 1921, Budapeszt — 7 XI 1944, więzienie w Budapeszcie
Biografia
Poetka pisząca po hebrajsku i węgiersku. Syjonistka, która wyemigrowała do Palestyny, ale jako żołnierka wróciła do Europy. Jej wiersze do dziś są czytane i śpiewane w Izraelu.
Urodziła się 17 lipca 1921 r. w Budapeszcie w zamożnej i zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Jej ojciec, Béla Szenes, pisarz i dramaturg, zmarł, gdy Hanna miała sześć lat. Uczyła się w prywatnej szkole protestanckiej dla dziewcząt i już wtedy zainteresowała się syjonizmem. W 1939 r. wyemigrowała do Palestyny.
Ukończyła dwuletni kurs rolniczy i dołączyła do kibucu Sedot Jam w Cezarei. Była członkinią Hagany, żydowskiej tajnej organizacji wojskowej założonej w 1920 r. w Palestynie. W 1943 r. wstąpiła do żeńskiej służby pomocniczej sił powietrznych Wielkiej Brytanii. W 1944 r. została wraz z innymi ochotnikami zrzucona na spadochronach na terytorium Jugosławii, by wspomóc oddziały partyzanckie w ratowaniu europejskich Żydów. Niemiecka inwazja na Węgry w marcu 1944 r. zmusiła ich do odroczenia planów. Gdy wreszcie przekroczyli granicę, zostali schwytani przez węgierskich żandarmów. Hannę uznano za brytyjskiego szpiega, była wielokrotnie przesłuchiwana i torturowana w więzieniu w Budapeszcie. W listopadzie 1944 r. stanęła przed sądem, została skazana na śmierć przez rozstrzelanie. Jej szczątki sprowadzono do Izraela w 1950 r.
Hanna stosunkowo wcześnie zaczęła pisać wiersze, ale jej twórczość została odkryta dopiero po jej śmierci. Postać Hanny stała się dla Izraelczyków symbolem ofiary, poświęcenia oraz niezłomności. Jej poezja jest czytana i śpiewana po dziś dzień przez największych artystów muzyki popularnej (m.in. Ofrę Hazę), a sama autorka stała się bohaterką licznych filmów i tekstów literackich. Najbardziej znanym utworem Hanny jest wiersz Halicha le-Kejsarja (‘Spacer do Cezarei’), funkcjonujący także pod tytułem Eli, Eli (‘Mój Boże, mój Boże’). Hanna jest także autorką dziennika, pisanego codziennie w okresie wojennym, prowadzonego do ostatnich chwil życia. Jej zapiski zostały opublikowane po hebrajsku w 1946 r.
Akompaniament:: Tomasz Kaczmarek
Spacer do Cezarei
Tłum. z języka hebrajskiego: Piotr Zadworny.
Mój boże, mój boże,
oby te rzeczy nigdy się nie skończyły,
piasek i morze,
szum wody,
światło nieba,
modlitwa człowieka.
—
Do Braci
Tłum. z języka hebrajskiego: Szoszana Raczyńska, w: 33 wiersze / Rachel, Chana Senesz, Lea Goldberg, Częstochowa 2005.
Gdy nas już nie będzie
przyjmiecie na siebie
ten ciężar ogromny
i trudny
Zbudujecie wszystko
na gruncie piaszczystym
pod niebem przejrzystym
na nowo
Lecz wiedzcie, że droga
do tego zadania
nie tania
Poetka pisząca po hebrajsku i węgiersku. Syjonistka, która wyemigrowała do Palestyny, ale jako żołnierka wróciła do Europy. Jej wiersze do dziś są czytane i śpiewane w Izraelu.
Urodziła się 17 lipca 1921 r. w Budapeszcie w zamożnej i zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Jej ojciec, Béla Szenes, pisarz i dramaturg, zmarł, gdy Hanna miała sześć lat. Uczyła się w prywatnej szkole protestanckiej dla dziewcząt i już wtedy zainteresowała się syjonizmem. W 1939 r. wyemigrowała do Palestyny.
Ukończyła dwuletni kurs rolniczy i dołączyła do kibucu Sedot Jam w Cezarei. Była członkinią Hagany, żydowskiej tajnej organizacji wojskowej założonej w 1920 r. w Palestynie. W 1943 r. wstąpiła do żeńskiej służby pomocniczej sił powietrznych Wielkiej Brytanii. W 1944 r. została wraz z innymi ochotnikami zrzucona na spadochronach na terytorium Jugosławii, by wspomóc oddziały partyzanckie w ratowaniu europejskich Żydów. Niemiecka inwazja na Węgry w marcu 1944 r. zmusiła ich do odroczenia planów. Gdy wreszcie przekroczyli granicę, zostali schwytani przez węgierskich żandarmów. Hannę uznano za brytyjskiego szpiega, była wielokrotnie przesłuchiwana i torturowana w więzieniu w Budapeszcie. W listopadzie 1944 r. stanęła przed sądem, została skazana na śmierć przez rozstrzelanie. Jej szczątki sprowadzono do Izraela w 1950 r.
Hanna stosunkowo wcześnie zaczęła pisać wiersze, ale jej twórczość została odkryta dopiero po jej śmierci. Postać Hanny stała się dla Izraelczyków symbolem ofiary, poświęcenia oraz niezłomności. Jej poezja jest czytana i śpiewana po dziś dzień przez największych artystów muzyki popularnej (m.in. Ofrę Hazę), a sama autorka stała się bohaterką licznych filmów i tekstów literackich. Najbardziej znanym utworem Hanny jest wiersz Halicha le-Kejsarja (‘Spacer do Cezarei’), funkcjonujący także pod tytułem Eli, Eli (‘Mój Boże, mój Boże’). Hanna jest także autorką dziennika, pisanego codziennie w okresie wojennym, prowadzonego do ostatnich chwil życia. Jej zapiski zostały opublikowane po hebrajsku w 1946 r.