1907, Warszawa – IV 1943, getto w Warszawie
Biografia
Malarka i nauczycielka rysunku, która wraz z mężem Izraelem Lichtensztajnem była zaangażowana w działalność kulturalną getta warszawskiego i prace Żydowskiej Samopomocy Społecznej. Spuścizna artystyczna Geli Seksztajn (ponad 300 akwarel i rysunków) stanowi unikatowy zbiór wśród materiałów Archiwum Ringelbluma, czyli Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, które obejmuje głównie teksty pisane.
Gela Seksztajn urodziła się w 1907 r. w rodzinie robotniczej. Matka pochodziła z rodziny inteligenckiej (nosiła nazwisko Landau), ale – ze względu na swoją niepełnosprawność fizyczną – popełniła mezalians i wyszła za szewca. Zmarła w 1918 r. Gela, ze względu na trudną sytuację rodzinną, szybko musiała zacząć zarabiać na swoje utrzymanie. Skończyła kursy krawieckie w Organizacji Rozwoju Twórczości i szyciem zapewniała sobie środki do życia.
Od dzieciństwa lubiła malować i już w szkole dostrzeżono jej talent. Niestety ciężkie warunki życiowe początkowo nie pozwalały jej formalnie go rozwijać. Niewątpliwie jednak Gela uczyła się malować i ćwiczyła swój warsztat. Była związana ze Związkiem Literatów i Dziennikarzy Żydowskich. Dzięki pomocy pisarzy i artystów (Izraela Jehoszuy Singera, Jonasa Turkowa, Henryka Kuny) otrzymała stypendium i wyjechała do Krakowa, gdzie w pracowni Akademii Sztuk Pięknych (ASP) kształciła się pod kierunkiem prof. Wojciecha Weissa. Jej obrazy były prezentowane m.in. w salonach Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych i Stowarzyszenia Żydowskich Artystów Plastyków w Polsce. Do Warszawy wróciła w 1937 r. i rok później wyszła za mąż za Izraela Lichtensztajna, nauczyciela, dziennikarza i działacza partii Poalej Syjon-Lewica. Gela prowadziła zajęcia z rysunku i prac ręcznych w szkołach żydowskich. Namalowała wiele portretów dorosłych i dzieci. Najchętniej posługiwała się akwarelą, rysowała też kredkami, ołówkiem, tuszem.
W 1940 r. zostali z mężem zmuszeni, by przenieść się do getta. Niedługo potem na świat przyszła ich córeczka – Margolit. Oboje z mężem byli zaangażowani w działalność kulturalną getta i prace Żydowskiej Samopomocy Społecznej. Gela uczyła, pracowała przy wystawach dziecięcych prac, przygotowywała kostiumy na przedstawienia. Gela, Izarel i Margolit zginęli najprawdopodobniej na początku powstania w getcie w kwietniu 1943 r. Pamięć o nich przetrwała w dokumentach zgromadzonych przez członków konspiracyjnej organizacji „Oneg Szabat”, czyli Archiwum Ringelbluma, od nazwiska twórcy archiwum Emanuela Ringelbluma. Izrael był bliskim współpracownikiem Ringelbluma. Spuścizna artystyczna Geli (ponad 300 akwarel i rysunków) stanowi unikatowy zbiór wśród materiałów Archiwum Ringelbluma (Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego), które obejmuje głównie teksty pisane.
Malarka i nauczycielka rysunku, która wraz z mężem Izraelem Lichtensztajnem była zaangażowana w działalność kulturalną getta warszawskiego i prace Żydowskiej Samopomocy Społecznej. Spuścizna artystyczna Geli Seksztajn (ponad 300 akwarel i rysunków) stanowi unikatowy zbiór wśród materiałów Archiwum Ringelbluma, czyli Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, które obejmuje głównie teksty pisane.
Gela Seksztajn urodziła się w 1907 r. w rodzinie robotniczej. Matka pochodziła z rodziny inteligenckiej (nosiła nazwisko Landau), ale – ze względu na swoją niepełnosprawność fizyczną – popełniła mezalians i wyszła za szewca. Zmarła w 1918 r. Gela, ze względu na trudną sytuację rodzinną, szybko musiała zacząć zarabiać na swoje utrzymanie. Skończyła kursy krawieckie w Organizacji Rozwoju Twórczości i szyciem zapewniała sobie środki do życia.
Od dzieciństwa lubiła malować i już w szkole dostrzeżono jej talent. Niestety ciężkie warunki życiowe początkowo nie pozwalały jej formalnie go rozwijać. Niewątpliwie jednak Gela uczyła się malować i ćwiczyła swój warsztat. Była związana ze Związkiem Literatów i Dziennikarzy Żydowskich. Dzięki pomocy pisarzy i artystów (Izraela Jehoszuy Singera, Jonasa Turkowa, Henryka Kuny) otrzymała stypendium i wyjechała do Krakowa, gdzie w pracowni Akademii Sztuk Pięknych (ASP) kształciła się pod kierunkiem prof. Wojciecha Weissa. Jej obrazy były prezentowane m.in. w salonach Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych i Stowarzyszenia Żydowskich Artystów Plastyków w Polsce. Do Warszawy wróciła w 1937 r. i rok później wyszła za mąż za Izraela Lichtensztajna, nauczyciela, dziennikarza i działacza partii Poalej Syjon-Lewica. Gela prowadziła zajęcia z rysunku i prac ręcznych w szkołach żydowskich. Namalowała wiele portretów dorosłych i dzieci. Najchętniej posługiwała się akwarelą, rysowała też kredkami, ołówkiem, tuszem.
W 1940 r. zostali z mężem zmuszeni, by przenieść się do getta. Niedługo potem na świat przyszła ich córeczka – Margolit. Oboje z mężem byli zaangażowani w działalność kulturalną getta i prace Żydowskiej Samopomocy Społecznej. Gela uczyła, pracowała przy wystawach dziecięcych prac, przygotowywała kostiumy na przedstawienia. Gela, Izarel i Margolit zginęli najprawdopodobniej na początku powstania w getcie w kwietniu 1943 r. Pamięć o nich przetrwała w dokumentach zgromadzonych przez członków konspiracyjnej organizacji „Oneg Szabat”, czyli Archiwum Ringelbluma, od nazwiska twórcy archiwum Emanuela Ringelbluma. Izrael był bliskim współpracownikiem Ringelbluma. Spuścizna artystyczna Geli (ponad 300 akwarel i rysunków) stanowi unikatowy zbiór wśród materiałów Archiwum Ringelbluma (Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego), które obejmuje głównie teksty pisane.
Gela Seksztajn, MŻIH A-34 ARG I 1457, ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma
Gela Seksztajn, MŻIH A-891 ARG I 1457, ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma
Gela Seksztajn, MŻIH A-948 ARG I 1457, ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma