10 XI 1920, Wiedeń — 1 XII 1942, KL Auschwitz-Birkenau
Biografia
Autorka pisanych po niemiecku listów i pamiętników opisujących doświadczenia wojenne w Austrii i Norwegii. Jej zapiski i akwarele zostały odkryte w latach 90. i opublikowane w 2007 r. Zostały częścią Norweskiej Listy Krajowej w ramach Programu „Pamięć Świata” UNESCO.
Urodziła się 10 listopada 1920 r. w Wiedniu, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Jej ojciec zajmował wysokie stanowisko w austriackiej służbie pocztowej i telegraficznej. Dzięki jego kontaktom udało się w 1939 r. znaleźć dla Ruth schronienie w Norwegii, gdzie bardzo szybko nauczyła się języka norweskiego. Tam poznała Gunvor Hofmo, przyszłą poetkę, z którą się zaprzyjaźniła. Była jedną z modelek norweskiego rzeźbiarza Gustava Vigelanda. Judith, siostra Ruth, zdołała uciec do Anglii. Siostry mimo odległości i trudnej sytuacji utrzymywały ze sobą kontakt, pisząc regularnie listy.
26 listopada 1942 r. Ruth została aresztowana przez norweska policję i tego samego dnia trafiła na statek towarowy SS Donau płynący do Nazistowskich Niemiec. Po przybyciu 1 grudnia do KL Auschwitz-Birkenau została od razu poprowadzona do komory gazowej.
Gunvor przechowała własną korespondencję z Ruth oraz pamiętniki pisane przez zmarłą przyjaciółkę w Wiedniu i w Oslo w latach 1933-1942. Norweska poetka podejmowała za życia próby opublikowania zapisków Ruth, ale bezskutecznie. Do publikacji doszło dopiero po śmierci Gunvor. Teksty zostały wydane w 2007 r. pod redakcją norweskiego poety Jana Erika Volda, wraz z listami pisanymi przez Ruth do Judith. Zapiski Ruth opowiadają o pogarszających się warunkach życia społeczności żydowskiej, są ponadto zapisem refleksji nad poczuciem izolacji, wyobcowania i problemem tożsamości. To wreszcie poruszające świadectwo historii młodej kobiety tęskniącej za rodziną. Czytelnicy i krytycy docenili zapiski Ruth jako dokument o wysokiej wartości artystycznej. W 2020 r. postać Ruth została upamiętniona w różnych miastach Norwegii, a jej dzieła zostały częścią Norweskiej Listy Krajowej w ramach Programu „Pamięć Świata” UNESCO.
O jednym z kolorów („An eine Farbe”)
Przekład z języka niemieckiego: Andrzej Słomianowski
Opowieść o jednym z kolorów…
Opowieść o jednym z kolorów?
Na czerwono będzie krwawił Żyd, gdy go uderzysz.
Głowę na bok skłoni,
nieśmiałymi oczami spojrzy w drugą stronę
i dłonią na płask zetrze krew.
I pójdzie dalej, nie odwracając się.
I pójdzie dalej, nie odwracając się.
Na czerwono krwawią rany, które otwierasz,
gdy walczysz za ojczyznę,
gdy walczysz o wolność,
gdy walczysz przeciwko bezprawiu.
To ni mniej, ni więcej, tylko czerwona strużka,
biegnąca od serca albo od czoła,
wiodąca do miejsca, w które trafiłeś.
Żaden martwy nie zadaje pytań.
Martwy jest niemy.
Po to, abyś ty czuł się bezpiecznie.
Na czerwono krwawi ten, który spocznie
w pokoju, położywszy na sobie dłoń.
Wycieńczeni szarzy ludzie spadają
z ławek w niewielkich parkach, podczas
gdy z poranionego nadgarstka kapie krew.
I nikt nie powie, iż jesteś winien jego śmierci.
Oto opowieść o jednym z kolorów.
Rzeźba autorstwa Gustava Vigelanda (Oslo), do którego pozowała Ruth Maier
Rzeźba autorstwa Gustava Vigelanda (Oslo), do którego pozowała Ruth Maier
Autorka pisanych po niemiecku listów i pamiętników opisujących doświadczenia wojenne w Austrii i Norwegii. Jej zapiski i akwarele zostały odkryte w latach 90. i opublikowane w 2007 r. Zostały częścią Norweskiej Listy Krajowej w ramach Programu „Pamięć Świata” UNESCO.
Urodziła się 10 listopada 1920 r. w Wiedniu, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Jej ojciec zajmował wysokie stanowisko w austriackiej służbie pocztowej i telegraficznej. Dzięki jego kontaktom udało się w 1939 r. znaleźć dla Ruth schronienie w Norwegii, gdzie bardzo szybko nauczyła się języka norweskiego. Tam poznała Gunvor Hofmo, przyszłą poetkę, z którą się zaprzyjaźniła. Była jedną z modelek norweskiego rzeźbiarza Gustava Vigelanda. Judith, siostra Ruth, zdołała uciec do Anglii. Siostry mimo odległości i trudnej sytuacji utrzymywały ze sobą kontakt, pisząc regularnie listy.
26 listopada 1942 r. Ruth została aresztowana przez norweska policję i tego samego dnia trafiła na statek towarowy SS Donau płynący do Nazistowskich Niemiec. Po przybyciu 1 grudnia do KL Auschwitz-Birkenau została od razu poprowadzona do komory gazowej.
Gunvor przechowała własną korespondencję z Ruth oraz pamiętniki pisane przez zmarłą przyjaciółkę w Wiedniu i w Oslo w latach 1933-1942. Norweska poetka podejmowała za życia próby opublikowania zapisków Ruth, ale bezskutecznie. Do publikacji doszło dopiero po śmierci Gunvor. Teksty zostały wydane w 2007 r. pod redakcją norweskiego poety Jana Erika Volda, wraz z listami pisanymi przez Ruth do Judith. Zapiski Ruth opowiadają o pogarszających się warunkach życia społeczności żydowskiej, są ponadto zapisem refleksji nad poczuciem izolacji, wyobcowania i problemem tożsamości. To wreszcie poruszające świadectwo historii młodej kobiety tęskniącej za rodziną. Czytelnicy i krytycy docenili zapiski Ruth jako dokument o wysokiej wartości artystycznej. W 2020 r. postać Ruth została upamiętniona w różnych miastach Norwegii, a jej dzieła zostały częścią Norweskiej Listy Krajowej w ramach Programu „Pamięć Świata” UNESCO.